Stowarzyszenie Odra Niemen od 2021 roku realizuje pobyty sanatoryjne dla kombatantów i świadków historii. Formuła tego zadania idealnie wpisywała się w potrzeby i oczekiwania środowisk kombatanckich. Do współpracy zaprosiła nas Polska Grupa Uzdrowisk, a dzięki stałemu wsparciu finansowemu Fundacji Orlen i Fundacji KGHM Polska Miedź Stowarzyszenie prowadzi już 3 edycję programu „Zdrowie Bohaterom”. Nazwa projektu wydawała się oczywista w nawiązaniu do corocznej akcji Rodacy Bohaterom. Co roku odbywają się cykliczne turnusy zdrowotne.
Ten projekt i częste spotkania delegacji Odra-Niemen na Kresach, przyczynił się do tworzenia równoległego zadania adresowanego do polskich seniorów z Kresów. Uczestnikami projektu mają być działacze, którzy przez lata, społecznie działali na rzecz polskiej kultury, edukacji, budowali polski patriotyzm i wzmacniali polski język. Wielu z takich osób poznawaliśmy, dzięki nim docieraliśmy do ważnych polskich środowisk, miejsc pamięci. Padła zatem propozycja oferty przyjazdów do dolnośląskich uzdrowisk, dla polskich seniorów z Litwy, Białorusi, Ukrainy czy Mołdawii. Przyjazd starszych osób na zachód Polski, gdzie region styka się z Niemcami i Czechami, to spore wyzwanie logistyczne i niepewność, czy seniorzy zgodzą się na tak długą podróż. Podjęliśmy zatem rozmowy, dyskusje w środowiskach, a gdy okazało się, że mogą to być pierwsze takie wyjazdy dla wielu, złożyliśmy oferty o dotację na zadanie.
W 2022 roku po raz pierwszy mogliśmy włączyć do projektu grupę 35 polskich działaczy, z różnych krajów. Wcześniej w ramach programu Zdrowie Bohaterom udało się zaprosić 1-2 osoby z Litwy. Po zakończonym projekcie „Polonijna sztafeta pokoleń” wiemy, że zadanie się udało, że będziemy zabiegać o jego kontynuację. W czy zatem był sukces tego zadania?
Większość polskich działaczy, seniorów z Kresów nigdy nie była na takim zdrowotnym pobycie. Partner zadania PGU, przeznaczył na pobyt grupy bardzo dobre pokoje, osobne miejsce na spotkania tematyczne. grupa miała wydzieloną salę na wyżywienie i przede wszystkim każdy uczestnik pobytu miał zapewnione 3 zabiegi dziennie i bezpłatne korzystanie z wód leczniczych.
Wolontariusze Odra-Niemen zorganizowali także podczas pobytu spotkania muzyczne, tematyczne, prozdrowotne, wycieczki krajoznawcze. Najważniejszym jednak wydarzeniem dla polskich działaczy było spotkanie z płk Wandą Kiałką, 100-letnią weteranką AK, urodzoną w Wilnie, a od lat powojennych mieszkanką Dolnego Śląska. Okazało się. że oprócz wzruszającego wystąpienia Pani Wandy, uczestnicy z Wilna i ze Lwowa znaleźli wspólnych znajomych. To były wybitne polskie działaczki, łączniczki AK, które razem z panią Pułkownik przebywały 12 lat w łagrach sowieckich i przez całe życie powojenne przyjaźniły się ze sobą. Na Litwie czy Ukrainie dalej, mimo tak trudnych przeżyć, prowadziły dla młodszego pokolenia Polaków różne działania i uczyły społecznej i patriotycznej aktywności. Dla naszych uczestników były to ikony i ważne postaci w środowiskach, a teraz poznały kolejną taką osobę z Polski. To wydarzenie było prawdziwą sztafetą pokoleń.
W trakcie projektu udało się także nagrać relację kilku osób. Te wspomnienia, czy rozmowy o własnych aktywnościach społecznych są często pierwszą opowieścią o swoim życiu. Ważnym elementem było także uczestnictwo w „grupie międzynarodowej”. Ważna też była możliwość rozmowy o problemach, bieżących trudnościach, sukcesach w działaniach, poznanie innych polskich działaczy, którzy mają różne doświadczenia i problemy. Często te wieczorne rozmowy były pełne wzruszeń, łez, strachu o przyszłość z powodu wojny na Ukrainie czy represji na Białorusi.
Zadanie miało swój niezwykle ważny wymiar, wzmocniło zdrowie seniorów, dało silę do dalszych działań społecznych i przekonało, że póki sił wystarczy, trzeba przekazać młodemu pokoleniu swoje doświadczenia społeczne, gdyż mówiąc słowami poety…Z narodem polskim na zawsze związany.. O każdej chwili to samo z nim czuję, Do wspólnej wielkiej przyszłości wezwany.. Wszystkim Polakom braterstwo ślubuję.’
Małgorzata Suszyńska, pomysłodawczyni projektu
Projekt jest realizowany dzięki wsparciu wolontariuszy Odra-Niemen oraz dzięki środkom z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, z Programu „Wsparcie Polonii i Polaków za Granicą”.
