Przedmiotem projektu jest organizacja obchodów 15-lecia zespołu “Polacy Budziaka” z Komratu w Gagauzji.
Uroczystości planowane były na jesień 2020 roku, z obszerna oprawą i znaczną grupą gości z Mołdawii i Polski. Pandemia utrudniła zorganizowanie tego wydarzenia, ale mimo trudności udało się je przeprowadzić w skromniejszej oprawie.
Koordynatorem wydarzenia w Mołdawii jest Związek Polaków Gagauzji, a ze strony polskiej Stowarzyszenie Odra-Niemen.
Jubileusz 15-lecia odbył się 27 października 2020 roku w Kolegium Pedagogicznym w Komracie. Na koncercie starsza i młodsza grupa zespołu zaprezentowała polskie tańce takie jak: taniec sądecki, polonez, taniec cieszyński, góralski, krakowiak, mołdawski i gagauski.
W uroczystości wziął udział Ambasador RP w Kiszyniowie Pan Bartłomiej Zdaniuk oraz przedstawiciele autonomii gagauskiej, przewodniczący polskich organizacji z Kiszyniowa, Sorok, Bielc, Styrczy, Tyrnowej, a także członkowie Stowarzyszenia Polaków Gagauzji z Komratu.
Zespołowi gratulowano jubileuszu, a podziękowania skierowano do organizacji Odra-Niemen z Wrocławia, partnera zespołu. Dodatkowym elementem Jubileuszu była wyprawa integracyjna uczestników zespołu do miasta Hincest.
Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą.
Zespół polskiego tańca „Polacy Budziaka” powstał w kwietniu 2005 roku z inicjatywy Stowarzyszenia Polaków Gagauzji. Od roku 2006 działa on przy Komrackim Rejonowym Domu Kultury. Niezmiennie, od początku działalności, zespół prowadzony jest przez Marinę Wolewicz-Garczu. Drugim choreografem grupy jest Wiktor Gradinar, który dołączył do zespołu w roku 2009. W repertuarze zespołu są przede wszystkim tańce polskie, ale również tańce: gagauskie, mołdawskie i nowoczesne. Grupa jest szeroko znana w swoim regionie, często bierze udział w przeróżnych imprezach na terytorium Mołdawii i Gagauzji. Występy „Polaków Budziaka“ mogli podziwiać mieszkańcy Komratu, Czadyr Łungi, Wulkaneszty, Kiszyniowa, Bielc, Cupcini, Drochii, wsi Styrcza i Grigorowka. Zespół występował także w Polsce – w Przemyślu, Gdańsku, Tarnobrzegu, Buguchwale, Rzeszowie i Zielonej Górze. Główny skład zespołu „Polacy Budziaka“ tworzy grupa 35 tancerzy. Jest to młodzież w wieku od 15-tu do 25-ciu lat. Oprócz głównej istnieje także grupa młodsza w wieku od 6-ciu do 13-tu lat. Jest to 30 osób. Od roku 2005 grupa jest uczestnikiem corocznego festiwalu „Polska Wiosna w Mołdawii“ odbywającego się w Kiszyniowie.
Sukcesy zespołu
- W 2009 roku zespół został zwycięzcą polskiego festiwalu „Prezentacja Kultury Polaków z Kresów Wschodnich i Bukowiny” w Zielonej Górze
- W 2009 roku zespół był laureatem festiwalu „Akermański Polonez“ w Biełgorodzie Dniestrowskim na Ukrainie
- W 2009 roku zespół był także laureatem Etnicznego Festiwalu w Kiszyniowie, organizowanego przez Biuro Wymian Etnicznych, pod patronatem Premiera i Ministrem Kultury
- „Polacy Budziaka” to także uczestnik XV i XVI i XVII i XVIII Światowego Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych, który odbywał się w lipcu 2011, 2014, 2017, 2019 roku w Rzeszowie
- W 2017 i 2018 roku brał udział w festiwalach organizowanych w Turcji , Rumunii i Czarnogórze
- W lutym 2017 roku zespół brał udział w festiwalu „ Spiranca” gdzie zdobył 1 miejsce
- W 2019 roku młodsza grupa zespołu, za wykonanie krakowiaka, zdobyła 1 miejsce na Międzynarodowym Młodzieżowym Festiwalu-Konkursu Muza- Cozopol w Bułgarii. Zespół "Polacy Budziaka", występując na tak prestiżowym festiwalu, promował kulturę polską, prezentując polskie tańce narodowe, a także tańce bułgarskie i inne.
Polacy w Gagauzji
Polacy żyjący w Mołdawii to głównie potomkowie przesiedleńców z terytorium dzisiejszej Ukrainy. W końcu XIX wieku na terytorium Mołdawii mieszkało kilkanaście tysięcy Polaków. W okresie międzywojennym Mołdawia była częścią Rumunii i Polacy swobodnie mogli kultywować swoje tradycje. Czas zagłady przyszedł w 1940 roku, po zajęciu obszaru dzisiejszej Mołdawii przez ZSRR. Według oficjalnych danych w Mołdawii mieszka obecnie 2380 osób pochodzenia polskiego. Według szacunków polskiej ambasady jest ich dwukrotnie więcej. Największe skupiska Polaków znajdują w Bielcach oraz w Komracie. Związek Polaków Gagauzji jest organizacją skupiającą Polaków mieszkających w Komracie i okolicach. Szacuje się, że Polacy z tych terenów – głównie potomkowie zesłańców z Powstania Kościuszkowskiego – stanowią dość liczną grupę mieszkańców Gagauzji.
